Γνωρίζοντας την εμπειρία μου 32 χρόνων στην κατάσβεση και υπαίθριων και δασικών πυρκαγιών σε Αθήνα και Κρήτη οι φίλοι μου με ρωτούν: Μα τι γίνεται φέτος με τις δασικές πυρκαγιές; Γιατί δεν μπορούν να τις σβήσουν οι δυνάμεις πυρόσβεσης;

Πράγματι μετά την πυρκαγιά στο Μάτι με απολογισμό εκατό καμένους ανθρώπους, για πρώτη φορά φέτος παρακολουθήσαμε ζωντανά (η ειρωνεία της τεχνολογίας) πυρκαγιά να κατακαίει τον δασικό πλούτο της χώρας μας για πλέον των δέκα πέντε ημερών με καμένη έκταση πάνω από πεντακόσιες χιλιάδες στρέμματα, χωρίς να μπορεί όχι να κατασβηστεί, αλλά ούτε καν να ανασχεθεί από τις επίγειες και εναέριες δυνάμεις πυρόσβεσης, παρόλο που ήταν ενισχυμένες με σημαντικές δυνάμεις (σε προσωπικό εναέρια και επίγεια μέσα) ως βοήθεια από αρκετές φίλες χώρες.

Αλήθεια ποιος φταίει; Πως μπορεί να αντιμετωπιστεί αυτό; Πολλές οι απόψεις κατά το δοκούν που ακούμε από ειδικούς και μη στα μέσα μαζικής ενημέρωσης:

  • Η κλιματική αλλαγή.
  • Οι ελλείψεις της πυροσβεστικής σε προσωπικό και μέσα.
  • Ο γηρασμένος στόλος σε πυροσβεστικά αεροπλάνα.
  • Η έλλειψη συντονισμού των δυνάμεων εμπλοκής.
  • Η έλλειψη μέτρων πρόληψης πυρκαγιών.
  • Και άλλες πολλές αιτίες.

Πιστεύω ότι οι ευθύνες είναι θέμα μελέτης από ειδικούς. Ο μόνος που δεν φταίει είναι ο πυροσβέστης ο μάχιμος, αυτός που με κίνδυνο της ζωής του σε ένα ασύμμετρο πόλεμο δίνει την μάχη με τις φλόγες στο θέατρο της πυρκαγιάς.

Για μένα η πρόληψη των δασικών πυρκαγιών είναι το ζητούμενο. Η πρόληψη πρέπει να είναι ο πρωταρχικός στόχο της προστασίας του δασικού και γενικότερα φυσικού περιβάλλοντος. Ο στόχος αυτός επιδιώκεται μέσα με την άρση των αιτίων που άμεσα ή έμμεσα προκαλούν τις δασικές αλλά και γενικά τος υπαίθριες πυρκαγιές. Η ενημέρωση των πολιτών και η συμμόρφωση τους στις οδηγίες της πολιτικής προστασίας και του πυροσβεστικό σώματος είναι επιβεβλημένη. Τα πρωτόκολλα συνεργασίας και ο συντονισμός όλων των φορέων και δυνάμεων εμπλοκής στην πρόληψη πυρκαγιών πρέπει να τηρούνται με θρησκευτική ευλάβεια.

Θα ήταν ουτοπία να πιστέψουμε ότι θα σταματήσουν να εκδηλώνονται υπαίθριες – δασικές πυρκαγιές. Το ζητούμενο όμως είναι να πάρουμε προληπτικά μέτρα ώστε αυτές να ελαττωθούν αριθμητικά αλλά και να μειωθεί το καταστροφικό έργο τους. Η κλιματική κρίση μας οδηγεί σε εξ ανάγκης αναθεώρηση όλων των στρατηγικών πρόληψης πυρκαγιών.

Οι νέες τεχνολογίας πρέπει να μπουν επιτέλους και στον τομέα της πρόληψης πυρκαγιών.

Η χρήση του αριθμού 112 με την ενημέρωση των πολιτών και καθοδήγηση τους πως να προστατευθούν στην περιοχή τους όπου έχει εκδηλωθεί η πυρκαγιά αλλά και η εκκένωση της αν αυτό κρίνεται αναγκαίο είναι μια χρήση της νέας τεχνολογίας. Όμως είναι και άλλες όπως:

  • Χρήση καμερών. Τοποθέτηση για επιτήρηση περιαστικών δασών, αλσυλίων και επικίνδυνων για εκδήλωση πυρκαγιάς περιοχών αλλά και εντοπισμό των εμπρηστών και την αποτροπή τους από το καταστρεπτικό έργο τους (ίσως χρειαστεί να γίνει νομοθετική ρύθμιση).
  • Χρήση συστήματος εκτοξευτήρων νερού ή υδρονέφωσης με σκοπό τη διαβροχή που θα επιφέρει την αύξηση της σχετικής υγρασίας, την πτώση θερμοκρασίας της καύσιμης ύλης και σχηματισμό υδροκουρτίνας για την αποκοπή της φλόγας από την καύσιμη ύλη. Το σύστημα αυτό ενδείκνυται περισσότερο στην Κρήτη που συναντάμε κυρίως πυρκαγιές εδάφους και έρπουσες οι οποίες δεν αναπτύσσουν κατά κανόνα μεγάλο πυροθερμικό φορτίο. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ιδιωτικά για πυροπροστασία εξοχικών κατοικιών, θερμοκηπίων αλλά και βιλών οι οποίες με την αύξηση του τουρισμού πλέον είναι διάσπαρτες στην ύπαιθρο της Κρήτης και η πυροπροστασία ή η εκκένωση τους αν αυτή είναι επιβεβλημένη καθίσταται πολύ δύσκολη από τις δυνάμεις κατάσβεσης και διάσωσης. Με τη βοήθεια της τεχνολογίας αυτό μπορεί να λειτουργήσει χειροκίνητα αυτόματα αλλά και με ενεργοποίηση από μακριά μέσω internet wi-Fi ανάλογα με το σχεδιασμό που θα γίνει από τον ειδικό . Έτσι η πισίνα από μέσο αναψυχής με τον κατάλληλο εξοπλισμό (πιεστικό σωληνώσεις μπεκ αυτοματισμούς θα γίνει μέσω διάσωσης της ζωής και της περιουσίας μας χωρίς καμία άλλη βοήθεια.
  • Τη χρησιμοποίηση μηχανημάτων καταστροφέων αλλά και κάθε είδους ξυλοκοφτικων και χαρτοκοπτικών μηχανημάτων για τον καθαρισμό των δρόμων δεξιά και αριστερά για τη δημιουργία αντιπυρικών ζωνών. Γνωρίζοντας ότι οι αντιπυρικές ζώνες ήταν και θα είναι πάντα το καλύτερο μέτρο ανάσχεσης και αναχαίτισης μιας επερχόμενης πυρκαγιάς και λαμβάνοντας υπόψη τη δυσκολία δημιουργία τέτοιων ζωνών εξαιτίας ιδιοκτησιακών προβλημάτων, σε συνδυασμό με σύστημα εκτοξευτήρων νερού μπορούν να μετατρέψουμε τους υπάρχοντες δρόμους σε αντιπυρικές ζώνες.
  • Η χρήση drowns. Τις ημέρες που ο δείκτης επικινδυνότητας είναι πάνω από 3. Για επιτήρηση δύσβατων περιοχών εντοπισμό εμπρηστών αλλά και παρακολούθηση μιας πυρκαγιάς εκεί που δεν μπορούν εύκολα να φτάσουν οι επίγειες δυνάμεις.

Επειδή δεν θέλουμε να ζήσουμε άλλο… Μάτι … επειδή δεν θέλουμε άλλους ήρωες πυροσβέστες η πιλότους πυροσβεστικών αεροσκαφών, πρέπει όλοι να ευαισθητοποιηθούμε και να συνταχθούμε με τα πρωτόκολλα της πολιτικής προστασίας και των δήμων, διότι όπως λέει το ρητό του Ιπποκράτη «κάλλιο προλαμβάνειν παρά θεραπεύειν».

 

Γεώργιος Μαρκουλάκης

Αρχιπύραρχος ε.α. Π.Σ.

Πρώην Διοικητής Π.Υ. Ρεθύμνης