Με αφορμή την συμπλήρωση δέκα χρόνων, από την ιστορικά μεγαλύτερη και καταστροφικότερη πυρκαγιά που εκδηλώθηκε στον Εθνικό Δρυμό της Πάρνηθας και δημιούργησε μεγάλη οικολογική καταστροφή, θεώρησα σκόπιμο να αναφερθώ στο χρονικό της πυρκαγιάς, να ξυπνήσω τις μνήμες συναδέλφων που συμμετείχαν στην κατάσβεσή της αφενός, και αφετέρου να γνωρίσουν οι νεότεροι συνάδελφοί μας την αξία και την σημασία της Πάρνηθας για το Λεκανοπέδιο Αττικής, ώστε να την προστατεύουν μέρα νύχτα σαν κόρη οφθαλμού, για να μην ξαναζήσουμε τέτοια μεγάλη καταστροφή.
Η Πάρνηθα δεν είναι απλά ένα βουνό του λεκανοπεδίου. Αποτελεί τον πιο σημαντικό πνεύμονα πρασίνου της Αττικής, αλλά και τον βασικότερο μηχανισμό μείωσης της θερμοκρασίας του αέρα που ρέει από τον Βορρά προς την Αθήνα. Επιπλέον, αποτελεί ένα φυσικό μνημείο και ένα απόθεμα διαφύλαξης μεσογειακού ορεινού περιβάλλοντος που βρίσκεται δίπλα στην πρωτεύουσα, καθώς στην περιοχή έχουν καταγραφεί 1.116 περίπου είδη φυτών, εκ των οποίων τέσσερα είναι ενδημικά είδη που συναντώνται αποκλειστικά στην Πάρνηθα.
Το χρονικό της φωτιάς
Το απόγευμα της 27/08/2007 στο χωριό Στεφάνη Βοιωτίας, εξαιτίας πυλώνα της ΔΕΗ ξεκίνησε πυρκαγιά, η οποία λόγω των ισχυρών ανέμων που έπνεαν και ενός ιδιαίτερα έντονου και πολυήμερου καύσωνα στην Αθήνα, είχε σαν αποτέλεσμα την επέκτασή της κατά τη διάρκεια της νύκτας, ώστε το επόμενο πρωί, 28/08/2007, να περάσει τον δρόμο Φυλής – Δερβενοχωρίων, να ανέλθει το απόγευμα της ίδιας μέρας τα υψώματα Μουγγουλτός και κορυφή Καραμανλή, από όπου αφού πέρασε τον δασικό δρόμο – αντιπυρική ζώνη Πηγή Φυλής – Βούντημα, στη θέση Καστρίζα (ώρα 17:00 μ.μ. περίπου), κατευθύνθηκε (ώρα 19:00 μ.μ. περίπου) προς Ντράσιζα, Πετράλωνα και Πλατάνα και είχε φθάσει στο Καζίνο (περίπου στις 23:00 ώρα μ.μ.), αφού προηγουμένως είχε κάψει τις περιοχές Ρουμάνι, Καμπέρα, Παλιοχώρι, Λαγός, Ναυτικό, Αγ. Τριάδα και Γούρνες.
Περίπου στις 12:00 μ.μ., ο άνεμος έπεσε και ταυτόχρονα άλλαξε κατεύθυνση. Έτσι, η φωτιά αντιμετωπίστηκε από τις επίγειες δυνάμεις που υπήρχαν ήδη στην Πάρνηθα και από τις ενισχύσεις που κατέφθασαν.
Την επομένη 29/08/2007, με τη βοήθεια πλέον και των αεροπορικών μέσων, τα μέτωπα της φωτιάς στο Μπάφι, το Φλαμπούρι και κοντά στις εγκαταστάσεις της Πολεμικής Αεροπορίας τέθηκαν σταδιακά υπό έλεγχο.
Η πυρκαγιά δεν προχώρησε ανατολικότερα προς Τατόι (σταμάτησε στο Ρέμα Χούνης), ούτε νότια προς Κεραμίδι, Μετόχι και Θρακομακεδόνες (σταμάτησε στον Αγ. Γεώργιο Κεραμιδίου).
Έσβησε αρκετές ημέρες μετά, όταν οι πυροσβεστικές δυνάμεις με ηρωισμό έθεταν σε έλεγχο και τις τελευταίες αναζωπυρώσεις.
Η πυρκαγιά κατάκαψε 36.338 στρέμματα στον Εθνικό Δρυμό Πάρνηθας, από τα οποία τα 21.800 ήταν δάσος κεφαλληνιακής ελάτης.
Ευτυχώς, τα περισσότερα από τα περίπου τετρακόσια κόκκινα ελάφια της περιοχής σώθηκαν και επειδή όμως κάηκε μεγάλο μέρος του βιοτόπου, μεταφέρθηκαν στην περιοχή Μόλα.
Δέκα χρόνια μετά
Λόγω, του μεγέθους της φυσικής καταστροφής που προκλήθηκε μετά την πυρκαγιά στην Πάρνηθα, γρήγορα υπήρξε ένα ισχυρό και επίμονο αίτημα από τη μεριά των πολιτών για άμεση έναρξη της αποκατάστασης του οικοσυστήματος της Πάρνηθας.
Μέχρι σήμερα, σε μια συνολική επιφάνεια 4.567 στρ., έχουν αναδασωθεί 196.654 φυτάρια κεφαλληνιακής ελάτης, 193.000 φυτάρια μαύρης πεύκης και 800 φυτάρια χνοώδους δρυός, σε συνέχεια της ανακατασκευής και λειτουργίας του Δασικού Φυτωρίου Πάρνηθας, στοχεύοντας στην επαναφορά του ελατοδάσους που κάηκε.
Έχουν ανατεθεί και υλοποιηθεί 21 εργολαβικές εργασίες, με στόχο την αμεσότερη αποκατάσταση του οικοσυστήματος της περιοχής.
Επίσης υπάρχουν στο Δασικό Φυτώριο Πάρνηθας και περιμένουν να αναδασωθούν μέσα στο επόμενο διάστημα, περίπου 180.000 επιπλέον φυτά.
Αντιδιαβρωτικά έργα 1.913 χλμ. υλοποιήθηκαν, αποτρέποντας την επιταχυνόμενη διάβρωση του εδάφους και βοηθώντας στη συγκράτηση του επιφανειακού εδάφους, την αποφυγή πλημμυρών, τη συγκράτηση και διήθηση των νερών της βροχής και την προστασία των καμένων εκτάσεων από περαιτέρω υποβάθμιση. Ακόμη, κατασκευάστηκαν αντιπλημμυρικά έργα, με 43 λιθοπλήρωτα συρματοκιβώτια και 5.960 ξυλοφράγματα.
Επιβάλλεται η συνεργασία όλων των αρμόδιων φορέων που εμπλέκονται στην Πάρνηθα, Πυροσβεστική Υπηρεσία, Κεντρικές και Αποκεντρωμένες Δασικές Υπηρεσίες, Φορέας Διαχείρισης της Πάρνηθας, Τοπική Αυτοδιοίκηση και Εθελοντές, για την προστασία και τη βελτίωση του περιβάλλοντος, για να παραδοθεί καλύτερο στις επόμενες γενεές, ρίχνοντας το βάρος των προσπαθειών στη πρόληψη και την αποτελεσματική φύλαξη του Δρυμού, αλλά και όλων των ελληνικών δασών, ιδιαίτερα κατά την καλοκαιρινή περίοδο.
Εμείς οι παλιοί συνάδελφοι, ευχόμαστε να μην ξαναζήσει η Πάρνηθα τέτοια καταστροφή και πρέπει όλοι οι πολίτες και οι αρμόδιες υπηρεσίες να ευαισθητοποιηθούν, ώστε να μην ξαναζήσουμε τέτοια οικολογική καταστροφή.
Ο Γενικός Γραμματέας της ΕΑΑΠΣ
Παναγιώτης Βελής
Αντιστράτηγος- Υπαρχηγός Π.Σ. ε.α. – Οικονομολόγος
Πηγή: WWF, Newsbeast.gr, Kathimerini.gr