Οι περισσότεροι μισθωτοί και συνταξιούχοι, αμέσως μετά την υποβολή της φορολογικής τους δήλωσης, θα διαπιστώσουν στο εκκαθαριστικό σημείωμα ότι θα πρέπει να πληρώσουν περισσότερο φόρο εισοδήματος και ειδική εισφορά αλληλεγγύης για τις φετινές αποδοχές τους. Και αυτό, γιατί η νέα κλίμακα προβλέπει μειωμένο αφορολόγητο όριο και νέες κλίμακες για το σύνολο των αποδοχών του έτους 2016.
Α. Κλίμακα φορολογίας εισοδήματος Φυσικών προσώπων
(Ισχύει για εισοδήματα από 1.1.2016)
Τροποποιείται η κλίμακα Φορολογίας εισοδήματος, του άρθρου 15 του Κ.Φ.Ε. (4172/2013).
Η νέα κλίμακα ισχύει πλέον για:
α) Μισθωτούς
β) Συνταξιούχους
γ) Ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα
δ) Αγρότες
Τα εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις αλλά και αγροτικά εισοδήματα του 2016, θα φορολογηθούν με βάση την ακόλουθη φορολογική κλίμακα:
Τα εισοδήματα των ελεύθερων επαγγελματιών και των επιτηδευματιών, θα φορολογούνται επίσης με την κλίμακα των μισθωτών χωρίς όμως να δίδεται η έκπτωση φόρου. Συγκριτικά με το ισχύον σύστημα, επέρχονται φορολογικές ελαφρύνσεις για τη συντριπτική πλειοψηφία των ελεύθερων επαγγελματιών καθώς ο φορολογικός συντελεστής από 26% που είναι σήμερα (για το τμήμα του εισοδήματος μέχρι τις 50.000 ευρώ) θα μειωθεί στο 22%.
Έκπτωση φόρου
(ισχύει για εισοδήματα που αποκτώνται από 1.1.2016)
Με την τροποποίηση του άρθρου 16, εισάγεται πλέον διαφορετική έκπτωση φόρου η οποία συνδέεται με τον αριθμό των τέκνων. Η έκπτωση φόρου ισχύει πλέον για:
α) Μισθωτούς
β) Συνταξιούχους
γ) Αγρότες
Σημείωση: Δεν ισχύει για το εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα.
Συγκεκριμένα, το αφορολόγητο όριο διατηρείται στις 9.550 ευρώ, δηλαδή έκπτωση φόρου 2.100 ευρώ για τις οικογένειες με τρία παιδιά και πάνω, ενώ σε όλες τις άλλες κατηγορίες μειώνεται στις 8.636 ευρώ ή, διαφορετικά, η έκπτωση φόρου διαμορφώνεται στα 1.900 ευρώ.
Αναλυτικά ο φόρος που προκύπτει κατά την εφαρμογή του άρθρου 15, μειώνεται κατά το ποσό των χιλίων εννιακοσίων (1.900) ευρώ για το φορολογούμενο χωρίς εξαρτώμενα τέκνα, όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 11, όταν το φορολογητέο εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες και συντάξεις δεν υπερβαίνει το ποσό των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ. Η μείωση του φόρου ανέρχεται σε χίλια εννιακόσια πενήντα (1.950) ευρώ για το φορολογούμενο με ένα (1) εξαρτώμενο τέκνο, σε δύο χιλιάδες (2.000) ευρώ για δύο (2) εξαρτώμενα τέκνα και σε δύο χιλιάδες εκατό (2.100) ευρώ για τρία (3) εξαρτώμενα τέκνα και άνω. Εάν το ποσό του φόρου είναι μικρότερο των ποσών αυτών, η μείωση του φόρου περιορίζεται στο ποσό του αναλογούντος φόρου.
Η έκπτωση φόρου, θα μειωθεί στα 1.900 ευρώ και θα δίδεται ολόκληρη για τους έχοντες εισόδημα από μισθούς και συντάξεις μέχρι το επίπεδο των 20.000 ευρώ. Από τις 20.000 ευρώ και πάνω, η έκπτωση θα μειώνεται κατά 10 ευρώ ανά 1.000 ευρώ εισοδήματος μέχρι να μηδενιστεί. Πρακτικά, ο μηδενισμός της έκπτωσης θα γίνεται στις 219.000 ευρώ αντί για τις 42.000 ευρώ.
Β. Αγρότες
(ισχύει για εισοδήματα που αποκτώνται από 1.1.2016)
α) Τα κέρδη από ατομική αγροτική επιχείρηση φορολογούνται αυτοτελώς με την κλίμακα της παρ. 1 του άρθρου 15 του Ν.4172/2013, και καταργείται πλέον η φορολόγηση με 13%.
Η διάταξη έχει ως εξής :
Η παρ. 3 του άρθρου 29 του ν. 4172/2013 (Α΄ 167) αντικαθίσταται ως εξής:
«Τα κέρδη από ατομική αγροτική επιχείρηση φορολογούνται αυτοτελώς με την κλίμακα της παραγράφου 1 του άρθρου 15.
Ο φόρος που προκύπτει για το εισόδημα από ατομική αγροτική επιχείρηση μειώνεται κατά το ποσό που προβλέπεται στο άρθρο 16.
Στην περίπτωση που αποκτάται εισόδημα από μισθούς και συντάξεις μαζί με εισόδημα ατομικής αγροτικής επιχείρησης, η μείωση φόρου υπολογίζεται μία φορά για το σύνολο των εισοδημάτων.
Στην περίπτωση που αποκτάται εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις ή και από ατομική αγροτική επιχείρηση μαζί με εισόδημα από λοιπές κατηγορίες, η μείωση του φόρου θα είναι αυτή που αναλογεί μόνο στο μέρος του εισοδήματος που προέρχεται αποκλειστικά από μισθωτή εργασία και συντάξεις ή και από ατομική αγροτική επιχείρηση.»
β) Το τελευταίο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 21 του ν. 4172/2013 αντικαθίσταται ως εξής:
«Ειδικά, για τους ασκούντες ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, στον προσδιορισμό του κέρδους από επιχειρηματική δραστηριότητα περιλαμβάνονται εκ των άμεσων ενισχύσεων του Πυλώνα I της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής, όπως αυτές ορίζονται, μόνο η βασική ενίσχυση καθώς και, κατά το ποσό που υπερβαίνουν τις δώδεκα χιλιάδες (12.000) ευρώ, οι πράσινες και συνδεδεμένες ενισχύσεις. Οι αγροτικές αποζημιώσεις στο σύνολό τους δεν περιλαμβάνονται στον προσδιορισμό του κέρδους από επιχειρηματική δραστηριότητα.»
Γ. Φορολογία Ατομικής επιχειρηματικής δραστηριότητας
(ισχύει για εισοδήματα που αποκτώνται από 1.1.2016)
Τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα (ατομικές επιχειρήσεις, ελ. επαγγελματίες και λοιπά φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα) φορολογούνται πλέον από 1.1.2016 με την κλίμακα της παρ. 1 του άρθρου 15 του Κ.Φ.Ε., δηλαδή την ίδια ως άνω κλίμακα των μισθωτών και των συνταξιούχων αφού προστεθούν σε τυχόν εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις.
Σημείωση: Για την ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα δεν ισχύει η έκπτωση φόρου άρθρου 16 του ΚΦΕ.
Δ. Φόρος μερισμάτων
(ισχύει για εισοδήματα που αποκτώνται από 1.1.2016)
Αυξάνεται ο συντελεστής φορολόγησης και παρακράτησης των μερισμάτων από 10% σε 15%. Με τη διάταξη αυτή στη φορολόγηση τόκων και μερισμάτων, εισοδήματα της ίδιας κατηγορίας (από κεφάλαιο), επιβάλλεται ο ίδιος συντελεστής.
Ε. Εισόδημα από ακίνητη περιουσία
(ισχύει για εισοδήματα που αποκτώνται από 1.1.2016)
Το εισόδημα από ακίνητη περιουσία φορολογείται πλέον με την νέα κλίμακα με συντελεστές 15% για εισοδήματα έως 12.000 ευρώ, 35% για εισοδήματα από 12.001 ευρώ έως και 35.000 ευρώ και με συντελεστή 45% για υπερβάλλοντα εισοδήματα.
ΣΤ. Εισφοράς αλληλεγγύης
(Ισχύει για εισοδήματα που αποκτώνται από 1.1.2016).
Η ειδική εισφορά αλληλεγγύης ενσωματώνεται στον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος και υπολογίζεται πλέον με οριακούς συντελεστές, έτσι ώστε ο συντελεστής του επόμενου κλιμακίου να εφαρμόζεται μόνον στο υπερβάλλον ποσό του εισοδήματος.
Νέα κλίμακα εισφοράς αλληλεγγύης
Ζ. Επιχειρηματική δραστηριότητα
(Ισχύει για εισοδήματα από 1.1.2016)
Εξομοιώνεται ο συντελεστής φορολόγησης των κερδών από επιχειρηματική δραστηριότητα που αποκτούν οι υπόχρεοι των περ. β’, δ’, ε’, στ’ και ζ’ του άρθρου 45 που τηρούν απλογραφικά βιβλία με εκείνους που τηρούν διπλογραφικά βιβλία. Δηλαδή ο νέος συντελεστής ισχύει για τα ακόλουθα νομικά πρόσωπα:
β) οι προσωπικές εταιρείες που συστήθηκαν στην ημεδαπή ή την αλλοδαπή,
δ) συνεταιρισμοί και ενώσεις αυτών,
ε) κοινωνίες αστικού δικαίου, αστικές κερδοσκοπικές ή μη κερδοσκοπικές εταιρείες, συμμετοχικές ή αφανείς εφόσον ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα,
στ) κοινοπραξίες,
ζ) οι νομικές οντότητες που ορίζονται στο άρθρο 2 του Κ.Φ.Ε. και δεν περιλαμβάνονται σε μια από τις προηγούμενες περιπτώσεις.
Συμπέρασμα: Φορολογούνται πλέον με συντελεστή 29% και όχι με δύο συντελεστές (26% και 33% για κέρδη άνω των 50.000).
Επισημαίνεται, ότι για τα πρόσωπα αυτά δεν εφαρμόζεται η περίπτωση α’ της παραγράφου 1 του άρθρου 64 του ν.4172/2013, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.4 του άρθρου 47 του ν.4172/2013, όπως προστέθηκαν με το άρθρο 23 του ν.4223/2013 (Δηλαδή η παρακράτηση φόρου μερισμάτων 10%).
Παναγιώτης Βελής
Αντιστράτηγος – Υπαρχηγός ΠΣ ε.α. Οικονομολόγος